Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Rekenen in vo en mbo

Regelmatig worden er (vanuit onderwijs en maatschappij) vragen gesteld over hoe (voortgezet) rekenen in het voortgezet onderwijs en het beroepsonderwijs vormgegeven zou moeten worden, en op welke manier daarin een doorgaande lijn aangebracht kan worden. Het rapport Meijerink (2008) gaf hier recentelijk een impuls aan. Het gaat dan om onderhoud maar ook om het wegwerken van eventuele hiaten ontstaan op de basisschool.

Het onderwerp levert regelmatig discussies op of een ‘vak’ rekenen een aparte entiteit moet zijn in het voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs. In dit debat wordt ook aandacht gevraagd voor gerichte aandacht voor rekenen in de diverse vakken van vo en mbo.

In de Rekenagenda staan afspraken over het verder stimuleren van goed rekenonderwijs en verdere ontwikkeling van de rekenvaardigheden van leerlingen en studenten in het voortgezet onderwijs (vo) en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo).
En terwijl de term ‘rekendocent in het vo/mbo’ nog steeds een niet helder omschreven definitie oplevert wordt er vanuit diverse kanten wel gewerkt aan de kwaliteit van deze docent.
Uit de agenda:
“Een goede rekendocent beschikt over de benodigde reken-didactische en rekeninhoudelijke vaardigheden. Om vast te leggen welke kwaliteiten een docent moet hebben om rekenles te geven, baseren de scholen zich op het raamwerk (na)scholing rekendocent vo en mbo. OCW maakt ook duidelijk wie in het vo bevoegd is om rekenles te geven, waarbij dit raamwerk in veel gevallen het uitgangspunt is. Voor het bevoegd verklaren van pabo-afgestudeerden in de onderbouw van vmbo-bb en –kb bereidt OCW een wetswijziging voor. Elke docent die rekenlessen verzorgt, krijgt – waar nodig – uiterlijk in 2020 een scholingstraject, passend bij de wijze waarop het rekenonderwijs op de betreffende school wordt vormgegeven. Bestuurders en schoolleiders zorgen hiervoor.
Specifiek voor pabo-afgestudeerden die rekenen (willen) geven in het vo of mbo onderzoekt OCW in samenwerking met de VO-raad, MBO Raad en VH de mogelijkheden voor maatwerk in de vorm van een verkort traject.”

Ten eerste heeft de SLW recentelijk de module rekenen van een update voorzien.
Franken, E., Faarts, J., Konings, T., & Van Alst, G. (2016). Rekenen voor de lerarenopleiding. Utrecht: ELWIeR.

Ten tweede heeft elke lerarenopleiding wiskunde in Nederland op een of andere manier wel een onderdeel rekenen in de opleiding zitten (variërend van een vak rekenen/rekendidactiek t/m een minor rekenen).

Overzicht lerarenopleidingen met specifieke aandacht voor rekenen. Dit kan in de opleiding zelf (initieel) of in de vorm van nascholing. De laatste kolom is een indicatie of het (nascholingsaanbod) in lijn met het Raamwerk scholing en nascholing rekendocent vo/mbo (zie verwijzingen) is opgebouwd.

Initieel Nascholing Raamwerk
Hogeschool Rotterdam Rotterdam x x
Fontys Sittard x x
Fontys Tilburg x x
iPabo Amsterdam x x
Hogeschool Utrecht Utrecht x x x
HAN Nijmegen x x x
Driestar Gouda
CHE Ede x x
Saxion Deventer
NHL Leeuwarden x x
Inholland Den Haag
HvA Amsterdam
Windesheim Zwolle x x x
Lopende of afgesloten projecten.

  • Basisvaardigheden rekenen in het vo
  • REAL
  • Rekenen in andere vakken
  • Rekenen in het mbo
  • RekenGroen
  • Rekenlijn
  • Rekenvaardigheid in het voortgezet onderwijs
  • Reken VOort
  • Verder met rekenen
  • Wisbaak
  • Franken, E., Faarts, J., Konings, T. and Van Alst, G. (2016). Rekenen voor de lerarenopleiding (PDF). Utrecht: ELWIeR.
  • Jonker, V. and Wijers, M. (2014). Het Fizier gericht op… RekenGroen (PDF) Euclides, 89(6), 27-28. .
  • Jonker, V. and Wijers, M. (2012). Functioneel rekenen. Rekenen in andere vakken (PDF) Volgens Bartjens, 31(Special vo/mbo 2), 29-31. .
  • Van Streun, A. (2008). Over de drempels met rekenen. Consolideren, onderhouden, gebruiken en verdiepen. Onderdeel van de eindrapportage van de Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen. (PDF) (pp. 75). Enschede: SLO.
  • Van Groenestijn, M. and Jonker, V. (Eds.). (2014). Raamwerk scholing en nascholing rekendocent vo/mbo. Bouwstenen voor deskundig rekenonderwijs in VO en MBO (PDF). Utrecht: Hogeschool Utrecht/Universiteit Utrecht/ELWIeR.
  • Wijers, M. and Jonker, V. (2011). Zit er rekenen in de vmbo schoolvakken? Onderzoek naar de aard (relevantie, inhoud en plek) van rekenvaardigheden binnen vmbo schoolvakken. (pp. 20). Utrecht: Freudenthal instituut.

Versies van dit document

  • 20221002, aanvullingen
  • 20161007, eerste versie

ELWIeR en Ecent als één STEM